امشب یعنی 31اکتبر یا 9آبان ماه، هالووین نامیده می‌شود و از جایی که در چند سال اخیر اجرای بعضی از آداب و رسوم شادی آور کشورهای دیگر جهان در ایران هم باب شده است، مطلب زیر را ارائه می‌کنم؛ البته این ماجرا از طرفی خوب است چون اجرای این رسوم، هرچند در اندازه ای بسیار کوچک و در حدّ خانه و خانواده، به هرحال می‌تواند بهانه ای برای شب نشینی و شادمانی مردم باشد؛ از طرفی هم ناپسند است، چراکه معمولا بدون اطلاع از اصل و ریشه آن، فقط به تقلید ظاهر برخی رسوم از روی فیلم‌ها یا شبکه های ماهواره می پردازیم تاجایی‌که شاید بتدریج مصداق «ضرب المثل کلاغ و راه رفتن کبک» شویم...!!!
تاریخچه و آداب هالووین
تاریخ این شب، تقریباً به بیش از 2000 سال گذشته بازمی‌گردد و اتفاقاً آغاز آن درواقع بسیار جدی بوده است. شب 31 اکتبر، ریشه در رسوم سلتی‌ها(ساکنان اولیه جزایر بریتانیا) دارد و آداب آن بیشتر از ایرلند و اسکاتلند آمده است. این شب در اصل از جشنی مذهبی پایه گرفته که از قرن نهم بعد از میلاد مرسوم بوده و "روز تمام مقدسین"(All Hallows Day) نام داشته است. مسیحیان در این روز که مطابق با اول نوامبر است، به افتخار تمام قدیسین جشنی برپا می‌کنند که امروز به نام All Saints Day شهرت دارد و هالووین، شب قبل این جشن است.
اما این شب، تاریخچه ای بسیار دورتر دارد و به یکی از تعطیلات سلتی بازمی‌گردد. بیش از 2000 سال پیش، راهبان سلت(Druid)، جشنواره‌ای را پایه گذاری کردند که سمهین نام داشت و اعتقاد داشتند که در این شب دروازه بین دو دنیا گشوده می‌شود و خدای جهان مردگان همراه با ارواح، اجنه و دیوها به روی زمین می‌آید. به همین خاطر، مردم سلت در این شب لباس‌هایی از پوست جانوران می‌پوشیدند و سر آنها را هم مانند کلاه خودی بر سر می‌گذاشتند تا از ارواح خبیث پنهان شوند و با کوبیدن بر طبل و اشیایی مانند دیگ و بشقاب‌های فلزی، صداهایی ایجاد می‌کردند تا اجنه را فراری دهند. در این میان، راهبان هم با برپا کردن آتش و دادن قربانی، ارواح را آرام می‌کردند تا مزاحمتی برایشان تولید نکنند....
امروزه رنگ‌های محبوب هالووین، نارنجی و سیاه است که نشانه ای از رنگ آتش راهبان در آسمان تیره شب است و اما پوشیدن لباس مبدّل، از پوشیدن پوست حیوانات به لباس‌هایی مانند جادوگران، هیولاها، شخصیت‌های مشهور و... درآمده است یا این‌که ماسکی از جانور یا موجودی وحشتناک می‌زنند. از جایی که این مراسم همزمان با برداشت محصول رومیان که از قرن اول میلادی انجام می‌گرفته و آن هم در ستایش پومونا، الهه میوه جات بوده، بر جشن هالووین تأثیر فراوانی گذاشته است؛ از جمله این که کدوهای نارنجی رنگی(کدو حلوایی) که به شکل‌های گوناگون بریده و تزیین می‌شوند و با شمعی در داخلشان، به عنوان فانوس‌های شب هالووین در همه جا دیده می‌شوند و این امر به جک فانوسی معروف بوده که آن هم پیشینه‌ای سلتی دارد.
از دیگر آداب رایج در این شب، چیزی شبیه به قاشق زنی در ایران است به این ترتیب که افراد (به خصوص کودکان) با پوشیدن لباس مبدل یا ماسکی بر صورت در گروه‌هایی کوچک به در خانه‌ها رفته و می‌گویند:"چیزی بده تا اذیتت نکنیم" و صاحبخانه که به همین مناسبت خوراکی‌هایی تهیه کرده، چیزهایی در سبد آنها می‌گذارد... ظاهراً این رسم در واقع بازسازی اتفاقی است که در دوران گذشته و در روز "تمام مقدسین" روی می‌داد و طی آن فقرا به در منزل ثروتمندان می‌رفتند و از آنها پول یا غذا می‌گرفتند؛ آنها معتقد بودند اگر کسی از کمک به فقرا سرباز زند، ارواح خبیثه به سراغش خواهند رفت و مورد آزار آنها قرار خواهند گرفت....
جالب اینجاست که امروزه این مسأله حتی در تزیین خوراک‌هایی که در مراسم این شب میل می کنند، نیز بی تأثیر نبوده است...
____________________________________________________________
1. Halloween ترکیب دو کلمه Hallow مقدس و E’en که همان Evening به لهجه ایرلندی، به معنای سر شب است.
2. Samhain
3. Pomona
4. جک فانوسی، Jack-o'-lantern
5. قاشق زنی، trick-or-treat
آمار
وب سایت: